Malangnya, terdapat sekatan tertentu untuk pemilik rumah yang ingin menanam pokok atau tanaman di luar rumah. Ketahui lebih lanjut tentang prosedur yang betul di bawah. Kami juga akan berkongsi perkara-perkara yang boleh anda lakukan jika tanaman di rumah jiran anda menjejaskan atau mengganggu halaman rumah anda.
Artikel ini diterjemah dari Can your local council stop you from growing trees and plants outside your home? oleh Khairul Khalid
✉️ Ikuti kami di Telegram untuk tip dan info terkini!
Semasa Perintah Kawalan Pergerakan Diperketatkan (PKPD) berlangsung, ramai yang meluangkan masa dengan pelbagai hobi dan kemahiran baharu. Salah satu hobi yang paling popular ialah aktiviti berkebun. Jika anda minat berkebun, anda mungkin mempunyai pokok-pokok di luar rumah atau kebun sayur mini di halaman rumah anda ketika ini.
Walau bagaimanapun, menanam tanaman di merata kawasan rumah anda mungkin mengundang masalah daripada Majlis Perbandaran. Sejak beberapa bulan kebelakangan ini, dilaporkan di media bahawa Majlis Bandaraya Subang Jaya (MBSJ) tidak lagi membenarkan penduduk menanam pokok buah-buahan dan sayur-sayuran di luar rumah mereka. Namun, ini bukan suatu larangan yang menyeluruh.
Kenapa tidak dibenarkan tanam pokok/tanaman di luar rumah saya?
Terdapat beberapa sebab Majlis Perbandaran membuat peraturan ini:
- Jika orang ramai menanam tanaman secara tidak teratur, ia akan bercanggah dengan ruang dan pelan landskap Majlis Perbandaran.
- Jika orang ramai tidak bertanggungjawab menjaga tanaman dengan baik, ia boleh menjalar dan mengganggu orang lain.
- Jika pasu tanaman tidak kerap dibersihkan, ia boleh menjadi tempat pembiakan nyamuk Aedes.
- Sesetengah penduduk mengambil banyak ruang bersama yang dikongsi untuk tanaman mereka dan ini menyebabkan orang lain mendapat sedikit ruang sahaja.
MBSJ juga telah menyatakan bahawa meletakkan pasu dan menanam pokok di luar rumah seperti pokok renek/tanaman di lorong belakang atau di kawasan hadapan di luar rumah dan taman permainan tanpa kebenaran merupakan satu kesalahan.
Apakah yang perlu dilakukan jika ingin menanam pokok/tanaman di luar rumah?
Bagi menangani isu tanaman yang terlalu banyak/tidak terkawal, Majlis Perbandaran akan menyaring jenis tanaman yang ingin ditanam oleh penduduk dan memastikan ia ditanam di lokasi yang selamat. Penduduk perlu memohon kebenaran daripada MBSJ melalui Majlis Perwakilan Penduduk (MPP) untuk menanam tanaman di luar perkarangan rumah mereka.
Walau bagaimanapun, MBSJ tidak akan melayan permohonan individu. Jika anda dan jiran-jiran anda ingin menanam tanaman di luar rumah masing-masing, kedua-dua pihak perlu membuat permohonan bersama. Ini kerana lazimnya halaman di luar rumah dikongsi oleh dua buah rumah yang bersebelahan. Ini juga boleh digunakan untuk ruang bersama yang lain, seperti kawasan berumput yang menghadap deretan rumah anda.
ARTIKEL MENARIK:
?️Tips untuk pastikan tanaman cili padi anda subur
?Cara mudah hapuskan siput di kawasan tanaman anda
Apakah hak Majlis Perbandaran mengenai tanaman?
Ini mungkin suatu perkara yang menjadi pengetahuan umum ataupun tidak, hanya barangan/item di dalam halaman anda sahaja yang menjadi hak milik anda. Ini bermakna, jalan di luar rumah anda tidak boleh dianggap sebagai harta anda, walaupun ia di hadapan pintu pagar anda.
Apa-apa sahaja yang berada di luar pintu pagar rumah anda adalah milik Majlis Perbandaran – termasuk sebarang tanaman yang ditanam di kawasan tersebut.
Ini juga bermakna bahawa anda tidak boleh memotong atau mengambil sebarang tanaman di luar pintu pagar anda. Sebagai pemilik hartanah, anda diwajibkan membayar beberapa cukai tanah kepada Majlis Perbandaran anda setiap tahun, termasuk cukai taksiran. Sebahagian daripada cukai ini digunakan untuk landskap di kawasan perumahan. Inilah sebabnya Majlis Perbandaran di kawasan anda memiliki hak terhadap tanaman yang ditanam dan diselenggarakan oleh mereka di luar pintu pagar anda.
BACA: 7 kedai nurseri yang terbaik di KL bagi keperluan tanaman anda
Bagaimana pula dengan kawasan-kawasan lain di Malaysia?
Walaupun MBSJ telah mengharamkan aktiviti berkebun di kawasan bersama yang dikongsi, Majlis Perbandaran yang lain di Malaysia juga boleh membuat peraturan sebegini jika ia belum lagi menjadi undang-undang yang tetap.
Setiap Majlis Perbandaran mempunyai peraturan mereka sendiri yang dipanggil undang-undang kecil yang berfungsi bersama dengan undang-undang besar untuk lebih berkesan. Sesetengah Majlis Perbandaran mungkin membenarkan tanaman ditanam di luar halaman anda, dan sesetengahnya mungkin tidak. Ini bergantung kepada undang-undang kecil masing-masing.
Mungkin Majlis Perbandaran tidak mengharamkan aktiviti berkebun di luar perkarangan rumah, tetapi menetapkan beberapa garis panduan mengenai jenis tanaman yang dibenarkan dan di mana ia boleh ditanam. Contohnya, Majlis Bandaraya Kuching Selatan (MBKS) mempunyai garis panduan mengenai tanaman, dengan senarai tetap jenis pokok rimbun atau pokok renek yang boleh ditanam.
Kami tidak dapat mencari garis panduan tanaman untuk kawasan-kawasan utama yang lain kerana maklumat ini tidak tersedia dalam talian. Jika anda tidak pasti mengenai garis panduan di kawasan perumahan anda, sila lawati pejabat Majlis Perbandaran kawasan anda untuk meminta penjelasan lanjut. Jika anda juga tidak pasti tentang apakah sebenarnya yang melibatkan hak halaman rumah anda, ambil gambar rumah anda dan minta pegawai yang berkenaan mengesahkan sempadan anda.
Bagaimana pula dengan penduduk di hartanah strata?
Kondominium dan apartmen, serta pembangunan bertingkat tinggi atau berpagar dan berpengawal, dikenali sebagai hartanah hak milik strata. Hartanah hak milik strata mempunyai badan pengurusan (MC atau JMB) yang menyelenggarakan bangunan ini. Menurut Akta Pengurusan Strata 2013, pihak pengurusan berhak mengenakan peraturan bagi penduduk di kawasan tersebut. Tiada senarai tetap mengenai jenis peraturan yang boleh dikenakan, tetapi ia boleh melibatkan apa yang boleh dan tidak boleh letak di dalam rumah anda—termasuk tanam-tanaman
Dalam hartanah hak milik strata, terdapat ‘petak’ atau unit rumah individu serta kawasan umum — iaitu kawasan yang dikongsi bersama oleh semua penduduk, termasuk pelbagai kemudahan. Pihak pengurusan hanya boleh membenarkan anda menanam tanaman di petak atau unit anda sendiri dan tidak di luar kawasan tersebut. Contohnya, jika tanaman di balkoni anda menjalar ke tingkat di atas anda, pihak pengurusan boleh membuang tanaman tersebut.
Seperti Majlis Perbandaran kawasan anda, pihak pengurusan juga boleh mempunyai satu set undang-undang mengenai tanaman. Jika tidak dipatuhi, pesalah boleh dikenakan denda. Oleh kerana badan pengurusan strata boleh menguatkuasakan undang-undang kecil mereka, Majlis Perbandaran jarang akan masuk campur.
Kesimpulannya, walau di mana pun kediaman anda, mesti ada had atau sekatan mengenai penanaman tanaman anda. Walaupun anda ingin mencantikkan rumah anda dengan tanaman, pihak berkuasa mempunyai hak untuk memusnahkannya jika ia dianggap memudaratkan dalam jangka masa panjang. Jika anda tidak pasti sama ada anda boleh menyimpan tanaman anda, hubungi Majlis Perbandaran atau pihak pengurusan anda. Jika ada permit yang perlu dimohon, lakukanlah sebelum memulakan sebarang penanaman.
BACA: Idea landskap taman untuk halaman rumah anda!
Apakah yang boleh saya lakukan jika pokok/tanaman jiran menganggu saya?
Satu lagi masalah yang lazim dihadapi oleh ramai pemilik rumah di Malaysia ialah kesesakan pokok atau tanaman di sempadan rumah mereka. Contohnya, pokok mangga kepunyaan jiran anda bercabang melangkaui pagar anda selama beberapa tahun. Ia mula mengganggu kerana dahan pokok menghalang pemandangan dan boleh membahayakan. Adakah anda akan menghadapi masalah jika anda memotong dahan pokok tersebut?
Apabila dahan pokok jiran anda masuk ke dalam kawasan halaman rumah anda, ia dikenali sebagai dahan yang terjuntai dan boleh dianggap sebagai suatu isu yang serius. Kebanyakan negara mempunyai undang-undang mengenai dahan yang terjuntai. Di Malaysia, undang-undang gangguan peribadi boleh diguna pakai. Gangguan peribadi ditakrifkan sebagai gangguan yang menyalahi undang-undang berkaitan penggunaan dan keseronokan mempunyai tanah. Terdapat tiga elemen gangguan peribadi ini dan semuanya mesti ada jika anda ingin mengambil sebarang tindakan terhadap jiran anda.
- Plaintif (anda) memiliki tanah atau mempunyai hak untuk memilikinya;
- Defendan (jiran anda) bertindak dengan cara yang mengganggu keseronokan dan penggunaan hartanah plaintif; dan
- Gangguan defendan adalah besar dan tidak munasabah.
Jika timbul risiko keselamatan, kemungkinan besar jiran anda akan bertanggungjawab.
Bagaimana pula jika anda tidak suka pokok atau tanaman itu masuk ke halaman rumah anda, hanya kerana ia kelihatan buruk atau mengganggu pemandangan dari rumah anda?
Walaupun anda tidak boleh saman jiran anda untuk gangguan peribadi (kerana tidak ada risiko keselamatan), anda mungkin masih dapat melakukan sesuatu mengenai dahan pokok tersebut atau buah-buahan yang mungkin jatuh ke dalam halaman rumah anda.
Sebagai panduan, kita rujuk kepada satu kes mahkamah. Pada pertengahan tahun 2016, Mahkamah Tinggi Singapura mendengar kes antara dua orang jiran. Seorang wanita telah membiarkan pokoknya tumbuh ke dalam halaman rumah jirannya dan dahan pokok tersebut membahayakan, terutamanya kepada kanak-kanak di dalam rumah. Apabila jirannya mengupah orang untuk memotong pokok tersebut, wanita itu menghalang jirannya daripada berbuat demikian dan mengeluarkan kunci dari kren yang digunakan untuk memotong pokok. Mahkamah memutuskan bahawa jiran itu mempunyai hak untuk memotong sebarang dahan yang berada di dalam perkarangan rumahnya dan wanita itu membuat kesalahan kerana menghalang mereka daripada berbuat demikian.
Kes ini membuktikan bahawa anda boleh memotong bahagian pokok yang tumbuh ke dalam halaman rumah anda (atau mengambil sebarang buah-buahan yang tumbuh di dahan tersebut) TETAPI anda tidak boleh mengganggu sebarang dahan, tumbuh-tumbuhan dan buah-buahan yang berada di kawasan halaman rumah jiran anda. Apa-apa sahaja yang berada di dalam halaman rumah jiran anda adalah hak milik mereka dan jika anda mengambil apa-apa dari kawasan tersebut, anda boleh didakwa kerana menceroboh hartanah mereka.
BACA ARTIKEL INI:
?Tanaman yang boleh ditanam di balkoni
?Jenis pokok hiasan dalam rumah yang bermanfaat