Bangunan Hijau di Malaysia: Semua yang anda perlu tahu tentangnya

Kian ramai pembeli rumah dan bakal pemilik hartanah yang mencari bangunan cekap tenaga dan lestari – dan kini pemaju perumahan Di Malaysia dapat memenuhi kehendak itu!

Tahukah anda yang terdapat lebih daripada 500 projek Indeks Bangunan Hijau (GBI) di Malaysia?

Bangunan hijau merupakan perkataan yang semakin kerap kita dengar dalam pasaran hartanah Malaysia kerana banyak pemaju yang telah mula memenuhi permintaan hartanah hijau yang semakin bertambah. Ini bukan sahaja merangkumi para pembeli rumah yang mempunyai kesedaran tentang alam sekitar tetapi juga syarikat-syarikat yang ingin memupuk tanggungjawab sosial korporat sambil memanfaatkan kos operasi yang lebih rendah.

Kerajaan persekutuan kita juga berusaha mengembangkan agenda konsep bangunan hijau ini. Malaysia telah melaksanakan pelbagai dasar dan skim yang berkaitan dengan pembangunan lestari, yang termasuk Skim Pembiayaan Teknologi Hijau, Elaun Cukai Pelaburan Hijau dan juga Program Malaysian Green Technology and Climate Change Centre (MGTC) iaitu MyHIJAU Mark.

Apakah maksud Bangunan Hijau?

Menurut Majlis Bangunan Hijau Dunia, “bangunan hijau” bermaksud bangunan atau projek pembangunan yang, dalam reka bentuk, pembinaan atau operasinya, mengurangkan atau menghapuskan impak negatif, dan dapat mewujudkan impak positif, terhadap iklim dan persekitaran semula jadi.

Bangunan hijau dibina dengan mengambil kira tentang alam sekitar – iaitu dengan menyasarkan pemeliharaan persekitaran semula jadi dan pada masa yang sama, meningkatkan kualiti hidup kita. Secara asasnya, bangunan hijau akan memaksimumkan kecekapan tenaga, air dan penggunaan bahan, sambil mengurangkan kesannya terhadap kesihatan manusia dan alam sekitar.

Bangunan hijau akan memberikan pelbagai manfaat di sepanjang kitaran hayatnya:

• Mengurangkan penggunaan kuasa elektrik (turun hingga 50%), mengurangkan pelepasan gas rumah hijau
• Mengitar semula sisa pembinaan dan meminimumkan pelepasan bahan toksik
• Menjimatkan air melalui pengumpulan air hujan dan penggunaan lekapan yang cekap

Apakah yang mencetuskan idea Bangunan Hijau di Malaysia?

Anda mungkin tak sangka yang Malaysia mempunyai definisi rasmi bangunan hijaunya sendiri.

Setiap negara mempunyai ciri-ciri yang tersendiri dalam menentukan bangunan hijau mereka mengikut keadaan iklim yang berbeza, budaya yang unik, jenis bangunan dan juga bermacam-macam keutamaan dari segi alam sekitar, ekonomi dan sosial.

Indeks Bangunan Hijau Malaysia (GBI) ialah alat bangunan hijau yang diiktiraf di peringkat antarabangsa dan telah diasaskan oleh Pertubuhan Arkitek Malaysia dan Persatuan Jurutera Perunding Malaysia pada tahun 2009.

GBI merupakan sebuah badan bebas yang tidak berasaskan keuntungan, yang bermatlamat untuk membina masa depan yang lebih lestari dengan mengurangkan jejak karbon bandar dan meningkatkan kualiti alam sekitar kita.

Apakah sistem penarafan GBI? 

Bangunan yang menerima pensijilan daripada GBI diberikan sistem penarafan yang berikut:

Apakah dia enam kriteria untuk GBI? 

Mata ini diberi berdasarkan pada ciri-ciri bangunan hijau dan elemen reka bentuk hijau yang berikut:

1. Kecekapan Tenaga

Ia mengukur cara satu-satu projek itu dapat menghapuskan gas rumah hijau dengan mengurangkan keperluan tenaga dan menghasilkan prestasi tenaga yang lebih baik.

Ini termasuklah mengoptimumkan orientasi bangunan bagi memaksimumkan pencahayaan semula jadi, serta penggunaan tenaga boleh baharu seperti bangunan bersepadu fotovolta (BIPV). Ini ialah sistem penjanaan tenaga solar ataupun produk yang bersepadu dengan lancar dalam sistem selubung bangunan dan merupakan sebahagian daripada komponen bangunan seperti bumbung, tingkap atau muka bangunan.

2. Kualiti Alam Sekitar Dalam Bangunan

Ia mengukur kaedah projek dari segi kualiti udara dalaman yang lebih baik, akustik dan juga keselesaan visual dan haba melalui reka bentuk bangunan yang semula jadi pasif dan penyelesaian mekanikal yang aktif. Hasilnya, persekitaran dengan udara dalaman yang menyelesakan semua penghuni.

Antara contoh-contohnya ialah panel kaca yang mengurangkan ketidakselesaan akibat silau dan pemasangan bilik bertebat untuk menampan bunyi daripada luar seperti lalu lintas atau kejiranan yang bising.

3. Perancangan dan Pengurusan Tapak yang Lestari

Ini akan mengukur amalan pembinaan projek, yang termasuk ketersambungannya kepada pelbagai pilihan pengangkutan awam, kehijauan (landskap), ruang terbuka dan khidmat komuniti. Ini juga akan mengambil kira pengurusan pembinaan yang baik serta pengurusan air hujan pembangunan tersebut.

Salah satu elemen yang akan memainkan peranan dalam penarafan ini ialah penggunaan kaedah pembersihan luar bangunan yang tidak mencemarkan alam sekitar.

4. Bahan dan Sumber

Bahan dan sumber mengukur penggunaan bahan projek yang mesra alam dan bersumberkan bahan lestari, dan juga pelaksanaan pengurusan sisa pembinaan yang betul.

Ini termasuklah mengguna semula dan mengitar semula bahan-bahan pembinaan. Projek tersebut juga perlu menggunakan bahan pembinaan yang dikeluarkan atau didapati berhampiran dengan tapak pembangunan agar dapat mengurangkan kesan kepada alam sekitar yang disebabkan oleh pengangkutan.

5. Kecekapan Air

Ini akan mengukur cara projek dapat menyepadukan penggunaan sistem pengumpulan air hujan, pengitaran semula air dan penggunaan lekapan yang cekap air. Matlamatnya adalah untuk mengurangkan penggunaan air yang boleh diminum dalam pembinaan atau pembangunan tersebut.

6. Inovasi

Akhir sekali, inovasi. Ia mengukur cara projek menggunakan reka bentuk dan inisiatif inovatif yang baru, contohnya termasuklah penggunaan teknologi haba solar dan penggunaan muka bangunan bersih sendiri – skor yang lebih tinggi diberikan kepada pembangunan yang melangkaui syarat-syarat yang ditetapkan oleh GBI.

Apa pula maksud GreenRe?

Green Real Estate atau GreenRE, merupakan sistem penarafan alternatif yang diperkenalkan oleh Persatuan Pemaju Hartanah dan Perumahan Malaysia (REHDA) pada tahun 2013. Ia telah dibangunkan dengan kerjasama Kementerian Tenaga, Teknologi Hijau dan Air serta agensi-agensi kerajaan dan juga badan berkanun yang lain seperti Lembaga Pembangunan Industri Pembinaan Malaysia (CIBD) dan Lembaga Jurutera Malaysia.

GreenRE menilai ciri-ciri bangunan hijau dan elemen reka bentuk hijau sesebuah bangunan atau projek pembangunan berdasarkan pada kecekapan tenaga dan air, pengurusan sisa, operasi dan pengurusan, dan juga kualiti persekitaran dalaman – menghasilkan pelepasan karbon yang berkurangan dan kehidupan atau persekitaran kerja yang lebih selesa bagi penghuninya.

Pensijilan GreenRE mempunyai tempoh tiga tahun dan perlu diperbaharui melalui proses pensijilan semula. Untuk layak mendapat pembaharuan sijil, bangunan atau pembangunan hendaklah mengekalkan skim dan penarafan GreenRE yang sama, dan tidak boleh dinaik taraf selepas penilaian terakhir. Jika tidak, permohonan baru perlu dibuat.

GreenRE telah memperakui projek-projek yang hampir bersamaan dengan 200 juta kaki persegi di Malaysia.

Bangunan yang diperakui oleh GreenRE diberikan sistem penarafan seperti yang berikut:

Berikut ini ialah aliran proses penilaian GreenRE:

1. Selepas pendaftaran, prapenilaian atas bangunan/pembangunan akan dilakukan iaitu pada peringkat perancangan bagi memastikan ia memenuhi standard bangunan hijau GreenRE.
2. Setelah peringkat reka bentuk bangunan/pembangunan tersebut selesai, ia akan dinilai pula untuk pensijilan sementara.
3. Bangunan/pembangunan akan menerima pensijilan sementara itu berdasarkan penyerahan reka bentuk yang terakhir.
4. GreenRE akan memantau pembinaan bangunan/pembangunan berkenaan.
5. Pengesahan di tapak akan dilakukan oleh GreenRE apabila bangunan/pembangunan telah siap dan digunakan.
6. Setelah semua kriteria dan syarat dipenuhi, bangunan/pembangunan tersebut akan diperakui dan diberikan sijil oleh GreenRE berdasarkan sistem penarafan di atas.

Apakah perbezaannya antara GBI dan GreenRe?

Perbezaan terbesar antara GBI dengan GreenRE ialah kos pensijilannya.

Secara umum, pensijilan bangunan hijau GreenRE adalah lebih murah berbanding dengan pensijilan GBI, dengan syarat pemohon ialah ahli REHDA. Untuk menjadi ahli biasa REHDA, pemohon perlu membayar yuran masuk sebanyak RM2,000 dan yuran keahlian tahunan antara RM1,000 hingga RM5,000 berdasarkan modal berbayar sesebuah syarikat itu.

Anda boleh lihat perbezaan harga pensijilan GBI dan GreenRE di dalam jadual di bawah:

Apakah maksud Kepimpinan dalam Tenaga dan Reka Bentuk Alam Sekitar (LEED)?

Satu lagi alternatif pensijilan bangunan hijau di Malaysia ialah Kepimpinan dalam Tenaga dan Reka Bentuk Alam Sekitar (LEED) yang dibangunkan oleh sebuah badan tanpa berasaskan keuntungan iaitu U.S. Green Building Council (USGBC) dan digunakan di seluruh dunia.

Para perunding LEED bekerjasama dengan pemaju pada semua peringkat reka bentuk bangunan atau pembangunan, pembinaan, operasi serta penyelenggaraan. Pihak pemaju pula perlu menjaga standard ini untuk mengekalkan pensijilan LEED mereka.

Pensijilan LEED diberikan kepada:

• Pembinaan baru ataupun pengubahsuaian besar-besaran (BD+C, Reka bentuk dan Pembinaan Bangunan)
• Projek pelengkapan dalaman (ID+C, Reka bentuk Dalaman dan Pembinaan)
• Bangunan sedia ada yang sedang dalam kerja-kerja penambahbaikan atau sedikit atau tiada kerja pembinaan (O+M Operasi dan Penyelenggaraan Bangunan)
• Projek pembangunan tanah baru untuk kediaman atau bukan kediaman atau projek pembangunan semula (ND, Pembangunan Kejiranan)
• Rumah-rumah
• Bandar-bandar atau subbahagian sesebuah bandar

Terdapat 205 buah bangunan di Malaysia yang telah mendapat pensijilan LEED. Penarafan LEED adalah seperti yang berikut, berdasarkan jumlah mata yang dicapai:

Skor LEED ditentukan oleh penggunaan tenaga dan air bangunan/pembangunan tersebut, pengurusan sisa, pengangkutan dan pengalaman manusia. Ini ‘diterjemahkan’ kepada bangunan atau pembangunan yang benar-benar menjimatkan penggunaan tenaga dan air, mengurangkan jejak karbon, kurang menghasilkan sisa dan pada masa yang sama menyokong kesihatan dan kesejahteraan para penghuninya.

Manfaat bangunan hijau – kehidupan dan bekerja

Beberapa manfaat positif boleh diwujudkan kepada kehidupan atau bekerja di dalam bangunan atau kejiranan hijau.

Penekanan terhadap pencahayaan semula jadi dan kualiti udara dipertingkatkan dalam bangunan hijau akan memberikan persekitaran sihat yang kondusif untuk hidup dan bekerja. Menurut satu kajian kolaboratif daripada Harvard T.H. Chan School of Public Health, Syracuse University Center of Excellence, dan the State University of New York Upstate Medical School pada tahun 2015, para pekerja di dalam bangunan hijau dengan pengudaraan yang baik mencatatkan skor 101% lebih tinggi dalam fungsi otak berbanding dengan mereka yang bekerja di dalam bangunan konvensional.

Terdapat juga kajian yang meluas tentang kesan kehijauan yang ditingkatkan dalam persekitaran kita. Kajian tersebut menunjukkan bahawa ruang yang dibina dengan mengambil kira persekitaran semula jadi dapat menurunkan tekanan perasaan, merangsang produktiviti dan meningkatkan kreativiti. Satu lagi kajian Finnish (Finnish study) yang dijalankan oleh Institut Penyelidikan Perhutanan tentang kesan persekitaran hijau di bandar mendapati bahawa orang berasa pulih secara psikologi hanya selepas meluangkan 15 minit dalam persekitaran semula jadi.

Di samping itu, poin yang tidak kurang pentingnya ialah kos yang dapat dijimatkan pada bil-bil utiliti hasil daripada kecekapan penggunaan air dan tenaga dalam bangunan hijau, selain kemudahan pengangkutan awam yang begitu hampir dengan kediaman.

Bangunan hijau menyasarkan pengurangan impak persekitaran kesan pembangunan bandar melalui perancangan, kecekapan tenaga serta pengurusan sisa yang lebih baik tetapi kini ia telah menjangkau lebih jauh daripada matlamat persekitaran dalam menyediakan ruang yang memupuk produktiviti dan meningkatkan kesihatan kita. Tidak hairanlah permintaan terhadap bangunan dengan pensijilan GBI kian bertambah di Malaysia dengan lebih daripada 500 projek yang sedang dirancang atau sedang dibangunkan di negara ini.